خط کش ها با قابليت تفکيک بالاتر و گسترهٔ اندازه گيری کم تر نسبت به مترها ساخته می شوند و برای اندازه گيری قطعات، با دقتیبالاتر از آن چه که راجع به مترها ذکر شد و هم چنين اندازه گيری با طول های پايين تر نسبت به مترها در صنايع مختلف، و عمليات ترسيمو خط کشی کاربرد دارند. جنس خط کش ها ممکن است چوبی، پلاستيکی يا فلزی باشد. خط کش ها در انواع مختلفی توليد و به بازارعرضه می شوند،

خط کش تخت :
اين خط کش تقريباً از پرمصرف ترين خط کش هاست که در کارهای مختلف برای اندازه گيری و رسم خط از

آن استفاده می شود. اين نوع خط کش در طول های مختلفی تا يک متر و و يک يارد ساخته می شوند. متداول ترين آن ها، خط کش های١و ٢ اينچ هستند. جنس اين خط کش ها فولادی است که در مقابل ضربه، مقاوم و قابليت ،٠/ ٣٠،٢٠،١٠ و ٥٠ سانتی متر و ٥انعطاف پذيری و خمش مناسب دارند.

خط کش ها عموماً در يک طرف دارای درجه بندی ميلی متری و در طرف ديگر دارای تقسيمات اينچی هستند.

قابليت تفکيک قسمت ميلی متری آن ها معمولاً ١ ميلی متر و نیم میلیمتر و قسمت اينچی آن ها یک ، سی دوم اینچ و قسمت اول آن معمولاً دارای تقسيمات یک ، شصت و چهارم اینچ هستند .

در اندازه گيری های مختلف با خط کش تخت بايد به نکات زيرتوجه نمود:

١برای خواندن اندازه لازم است به صورت عمودی به اندازه نگاه کرد

٢برای تطابق لبهٔ خط کش با لبهٔ قطعه کار و هم چنين عمود شدن آن بر خط لبهٔ قطعه کار بهتر است از يک گونيا کمک گرفته شود

٣در اندازه گيری هايی که قطعه کار فاقد لبه است و امکان استفاده از وسايل کمکی نيز وجود ندارد، بهتر است ضمن استقرار لبهٔ خط کش به لبهٔ قطعه کار، از سر ناخن برای مشخص کردن اندازه استفاده نمود

٤در اندازه گيری عمق قطعات سوراخ دار بهتر است برای استقرار لبهٔ خط کش از يک تکيه گاه مناسب، مثلاً صفحهٔ تخت يا خط کش تخت استفاده شود

٥در انداز هگيری قطرهای خارجی بايد يکی از خطوط درج هبندی خ طکش را بر لبهٔ کار مماس نمود و سپس با حرکت چرخشیِ خ طکش روی مقطع قطعه، بزر گترين اندازهٔ نشان داده شده قطر قطعه خواهد بود

٦برای اندازه گيری قطرهای داخلی بايد لبهٔ خط کش را بر لبهٔ داخلی قطعهٔ کار چسبانيد. سپس، خط کش را روی لبهٔ داخلی قطعه چرخاند. بزرگ ترين اندازهٔ نشان داده شده قطر داخلی قطعه خواهد بود